Een oudere collega grapte onlangs dat ze het ‘phpd-syndroom’ had. Op de vraag wat ze daarmee bedoelde zei ze luchtig: “Ach ik heb soms een pijntje hier en soms een pijntje daar. Dat hoort bij het ouder worden.” Toch is pijn een belangrijk waarschuwingssignaal waar we niet te achteloos over moeten doen. ‘Een pijntje hier of daar’, bijvoorbeeld aan knie, heup, elleboog, schouder of hand, kan bijvoorbeeld duiden op beginnende artrose. Maar hoe weet u nu of het artrose is? Hoe herkent u het? In deze blog vertellen we u op welke 3 signalen u moet letten om het verschil te weten tussen artrose en een ‘onschuldig pijntje hier of daar’.
Wat is artrose?
Onze gewrichten bewegen normaal gesproken heel soepel. Dit komt omdat de botuiteinden bekleed zijn met een dikke laag veerkrachtig weefsel: het kraakbeen. Het gewricht bevat ook synoviale vloeistof die de botuiteinden ‘smeert’ en helpt bij het opvangen van schokken. Bij artrose gaat de kwaliteit van het kraakbeen achteruit en het kan zelfs ook helemaal verdwijnen. Bovendien neemt de hoeveelheid synoviale vloeistof in het gewricht af waardoor de botten over elkaar gaan schuren. Dit veroorzaakt veel pijn. We onderscheiden twee soorten artrose:
Primaire artrose
Artrose zonder aanwijsbare oorzaak noemen we primaire of idiopathische artrose. Hieronder valt ook de artrose die optreedt bij veroudering. Bij het ouder worden is artrose eigenlijk een normaal proces.
Secundaire artrose
Dit is artrose die veroorzaakt wordt door een onderliggende oorzaak, zoals een ongeluk of aangeboren scheefstand of door overbelasting, zoals bij een zwaar beroep of bij overgewicht. Het kraakbeen wordt steeds meer afgebroken en steeds minder aangemaakt. Daarbij ontstaan aan de randen van het gewricht vaak botuitsteeksels (osteofyten).
3 signalen die wijzen op artrose
Artrose komt met name voor in de knie-, schouder- en heupgewrichten en de gewrichten van de vingers. De ontwikkeling van artrose is meestal sluipend en wordt soms zelfs jarenlang niet opgemerkt. De symptomen van artrose kunnen bij iedereen anders zijn. Meestal begint het met lichte pijnklachten, bijvoorbeeld bij het traplopen, met name in de afdaling. Het eerste signaal bij beginnende handartrose is bijvoorbeeld dat u moeite heeft met het opendraaien van een schroefdop. Pijn bij het rechtstaan kan ook duiden op beginnende artrose. De 3 signalen die op artrose wijzen zijn:
Gewrichtspijn
Het eerste symptoom van artrose is vaak lichte gewrichtspijn aan één kant van uw lichaam. Dus alleen in uw linkerknie of uw rechterheup. Het is een zeurende pijn. Er zijn drie soorten pijn te onderscheiden. De startpijn; u ervaart pijn als u na een periode van rust (zitten, staan of liggen) weer in beweging komt. Pijn bij bewegen en belasten; u krijgt geleidelijk meer pijn als u het gewricht meer gebruikt of belast. Deze pijn verergert vaak in de loop van de dag of is juist sterker de dag of nacht na veel inspanning. Als de artrose toeneemt, komt ook pijn in rust voor. Artrose kan namelijk gewrichtsontstekingen tot gevolg hebben. Dit is pijnlijk en het gewricht kan dan vaak warm aanvoelen en licht gezwollen zijn.
Stijfheid
Artrose gaat vaak gepaard met ochtendstijfheid. Deze treedt ‘s morgens op bij het opstaan en verdwijnt meestal na 30 minuten. Ook startstijfheid kan een symptoom zijn voor artrose. Als u een periode in eenzelfde houding hebt gezeten, bent u stijf als u weer in beweging komt. Stijfheid kan ook optreden omdat u wordt beperkt in uw bewegingen door de pijn en door veranderingen in het gewricht waardoor u minder goed kunt bewegen. Hierbij kunt u denken aan:
– moeilijker draaien van uw nek of rug
– uw knie niet volledig kunnen buigen of strekken
– niet goed uw voet kunnen afwikkelen
– last hebben van schoenen met hoge hakken
Veranderende gewrichten
Artrose kan leiden tot zichtbare en voelbare veranderingen in de gewrichten. Vooral na overbelasting kan een gewricht licht gezwollen raken en warm aanvoelen. Ook kan het gewricht dikker aanvoelen door benige uitsteeksels. Het gewricht kan vervormen en zelfs een andere stand aannemen. Dit hoeft geen pijnklachten te geven, maar het is wel een belangrijke indicatie van artrose. Soms maken uw gewrichten een krakend geluid bij het bewegen. Als de artrose doorzet kan de stand van uw botten ten opzichte van elkaar veranderen, waardoor houdingsafwijkingen ontstaan.
Hoe weet u zeker of u artrose heeft?
Heeft u het vermoeden dat u artrose heeft, dan zal op basis van een lichamelijk onderzoek en röntgenfoto’s de diagnose eenvoudig gesteld kunnen worden. Op een röntgenfoto is de slijtage van het kraakbeen in de gewrichten duidelijk te zien. Het kraakbeen zelf is weliswaar niet te zien, maar de foto maakt wel duidelijk hoe groot de afstand is tussen de botdelen. Als het kraakbeen dunner is of weg is, dan liggen de botdelen dichter bij elkaar.
Join2Move app
Is de diagnose artrose gesteld dan is het belangrijk dat u een actieve leefstijl erop na houdt. Beweging is erg belangrijk bij artrose, ondanks de klachten die ermee gepaard gaan.
Door te weinig beweging kunt u in een neerwaartse spiraal komen, waarin uw conditie achteruitgaat en uw gewrichten stijver worden. Uw klachten zullen dan alleen maar toenemen en u zult bij dagelijkse activiteiten meer problemen ervaren.
In de Join2Move app leggen we uit hoe u bewegen kunt integreren in uw dagelijks leven, zonder dat u uw lichaam overbelast.
Wilt u hier meer informatie over? Neem dan gerust contact met ons op of download de app in de Appstore of Google Play op uw smartphone.
